...

 

Οἱ ἀστείρευτοι ποταμοὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος 

 Εὐαγγελικὸ καί Ἀποστολικὸ Ἀνάγνωσμα 

Κυριακῆς 4 Ἰουνίου 2023

Εὐαγγελικὸ Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 4 Ἰουνίου 2023, Τῆς Πεντηκοστῆς (Ἰω. ζ΄ 37-52, η΄ 12)

Τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ τῇ μεγάλῃ τῆς ἑορτῆς εἱστήκει ὁ Ἰησοῦς καὶ ἔκραξε λέγων· ἐάν τις διψᾷ, ἐρχέσθω πρός με καὶ πινέτω. ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, καθὼς εἶπεν ἡ γραφή, ποταμοὶ ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ρεύσουσιν ὕδατος ζῶντος. τοῦτο δὲ εἶπε περὶ τοῦ Πνεύματος οὗ ἔμελλον λαμβάνειν οἱ πιστεύον­τες εἰς αὐτόν· οὔπω γὰρ ἦν Πνεῦμα Ἅγιον, ὅτι Ἰησοῦς οὐδέπω ἐδοξάσθη. πολλοὶ οὖν ἐκ τοῦ ὄχλου ἀκούσαν­τες τὸν λόγον ἔλεγον· οὗτός ἐστιν ἀληθῶς ὁ προφήτης· ἄλλοι ἔλεγον· οὗτός ἐστιν ὁ Χρι­στός· ἄλλοι ἔλεγον· μὴ γὰρ ἐκ τῆς Γαλιλαί­ας ὁ Χριστὸς ἔρχεται;

 οὐχὶ ἡ γραφὴ εἶπεν ὅτι ἐκ τοῦ σπέρματος Δαυῒδ καὶ ἀπὸ Βηθλεὲμ τῆς κώμης, ὅπου ἦν Δαυΐδ, ὁ Χριστὸς ἔρχεται; σχίσμα οὖν ἐν τῷ ὄχλῳ ἐγένετο δι᾿ αὐτόν. τινὲς δὲ ἤθελον ἐξ αὐτῶν πιάσαι αὐτόν, ἀλλ᾿ οὐ­­­δεὶς ­ἐπέβαλεν ἐπ᾿ αὐτὸν τὰς χεῖρας. Ἦλ­­θον οὖν οἱ ὑ­­­­πη­­­ρέται πρὸς τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ Φαρισαίους, καὶ εἶπον αὐτοῖς ἐ­κεῖνοι· διατί οὐκ ἠγάγετε αὐτόν; ἀ­πεκρίθησαν οἱ ὑπηρέ­ται· ­οὐδέποτε οὕ­τως ἐλάλησεν ἄνθρωπος, ὡς οὗτος ὁ ἄνθρωπος. ἀπε­κρίθησαν οὖν αὐτοῖς οἱ Φαρισαῖοι· μὴ καὶ ὑμεῖς πεπλά­νησθε; μή τις ἐκ τῶν ἀρχόντων ­ἐπίστευσεν εἰς αὐτὸν ἢ ἐκ τῶν Φαρισαίων;

 ἀλλ᾿ ὁ ὄχλος οὗτος ὁ μὴ γινώσκων τὸν νόμον ἐπικατάρατοί εἰσι! λέγει ­Νικόδημος πρὸς αὐ­τούς, ὁ ἐλθὼν νυκτὸς πρὸς αὐτόν, εἷς ὢν ἐξ αὐ­­τῶν· μὴ ὁ νόμος ἡμῶν κρίνει τὸν ἄνθρωπον, ἐὰν μὴ ἀ­­­κού­σῃ παρ᾿ αὐτοῦ πρότερον καὶ γνῷ τί ποιεῖ; ἀπεκρίθησαν καὶ εἶπον αὐτῷ· μὴ καὶ σὺ ἐκ τῆς Γαλιλαίας εἶ; ἐ­­­­ρεύνησον καὶ ἴδε ὅτι προφήτης ἐκ τῆς Γαλιλαίας οὐκ ἐγήγερται. Πάλιν οὖν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς ἐλάλησε λέγων· ἐγώ εἰμι τὸ φῶς τοῦ κόσμου· ὁ ἀκολουθῶν ἐμοὶ οὐ μὴ περιπατήσῃ ἐν τῇ σκοτίᾳ, ἀλλ᾿ ἕξει τὸ φῶς τῆς ζωῆς.

 

ΟΙ ΑΣΤΕΙΡΕΥΤΟΙ ΠΟΤΑΜΟΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ

«Ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, ποταμοὶ ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ρεύσουσιν ὕδατος ζῶντος»

Πεντηκοστή! Ἡ γενέθλιος ἡμέρα τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ ἡμέρα κατὰ τὴν ὁποία τὸ Πανάγιον Πνεῦμα κατῆλθε, πλημμύρισε τοὺς ἁγίους Ἀ­ποστόλους καὶ τὴν Ἐκκλησία μας, καὶ αἰῶνες τώρα ἐνεργεῖ τὰ πάντα σ᾿ αὐτή. Δὲν εἶναι τυχαῖο ὅτι στὴν εὐαγγελικὴ περικοπὴ ποὺ ἀκούσαμε σήμερα, ὁ Κύριός μας παρομοιάζει τὸ Ἅγιον Πνεῦμα μὲ ποταμούς. Ἀπὸ τὰ βάθη τῆς ψυχῆς ἐκείνου ποὺ πιστεύει σ᾿ Ἐμένα, θὰ ἀνα­βλύζουν ποταμοὶ ἀπὸ νερὸ ποὺ θὰ εἶναι πάντοτε τρεχούμενο, λέει. Ἑρμηνεύει δὲ ὁ ἱερὸς Εὐαγγελιστὴς ὅτι ὁ Κύριος ἐννοοῦσε τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, ποὺ θὰ ἀποκτοῦσαν οἱ πιστοὶ κατὰ τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς.

Αὐτὸ ἀκριβῶς θὰ δοῦμε στὴ συνέχεια: ὅτι τὸ Ἅγιον Πνεῦμα ζωογονεῖ τὴν Ἐκκλησία, ξεδιψᾶ τὶς ψυχὲς τῶν πιστῶν καὶ καθιστᾶ τὸν κάθε πιστὸ πηγὴ «ζῶντος ὕδατος» γιὰ τοὺς συν­ανθρώπους του.

1. Ζωογονεῖ

Ἕνα ποτάμι ποὺ διασχίζει τὴ γῆ, ποτίζει τὸ χῶμα της καὶ τὸ κάνει εὔφορο. Ἀναπτύσσεται τότε σ᾿ αὐτὸ ἡ ζωή. Βλασταίνουν κοντά του ὑψηλόκορμα δένδρα, φυτρώνουν ποικιλόχρωμα ἄνθη, πίνουν ἀπὸ τὸ νερό του ἀναρίθμητα ζῶα καὶ συντηροῦνται στὴ ζωή.

Ἀνάλογα τὸ Ἅγιον Πνεῦμα ζωογονεῖ τὴν Ἐκκλησία μας. Εἶναι ἡ ψυχὴ τῆς Ἐκκλησίας. Αὐτὸ ἐνεργεῖ τὰ πάντα μέσα σ᾿ αὐτήν: Τελεσιουργεῖ τὰ ἱερὰ Μυστήρια, τὸ ἅγιο Βάπτισμα, τὸ ἱερὸ Χρίσμα, μὲ τὸ ὁποῖο χορηγεῖ τὰ ποικίλα χαρίσματα στοὺς ἀνθρώπους. Χαρίζει τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν στὴν ἱερὰ Ἐξομολόγηση. Μεταβάλλει τὸν ἄρτο καὶ τὸν οἶνο σὲ Σῶμα καὶ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ σὲ κάθε θεία Λειτουργία. Χειροτονεῖ τοὺς κληρικούς. Ἁγιάζει τὸ λάδι τοῦ ἱεροῦ Εὐχελαίου. Στηρίζει τὴν οἰκογένεια μὲ τὸ Μυστήριο τοῦ Γάμου. Φωτίζει τοὺς κήρυκες στὴν ἑρμηνεία τῶν θείων λόγων. Ἐμπνέει τοὺς ἱεραποστόλους καὶ τοὺς ἀσκητές.

Πόσο ὄμορφα περιγράφει τὴ ζωογό­νο προσφορά του ἕνα τροπάριο τῆς Ἐκκλησίας μας! «Ἁγίῳ Πνεύματι ἀνα­­βλύ­ζει τὰ τῆς χάριτος ρεῖθρα, ἀρδεύ­­­οντα ἅπασαν τὴν κτίσιν πρὸς ζωο­γονίαν» (βλ. Ἀναβαθμοὺς δ΄ ἤχου). Ἀπὸ τὸν ἀείρροο ποταμὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἀναβλύζουν τὰ πλούσια ὕδατα τῆς θείας Χάριτος, τὰ ὁποῖα ἀρδεύουν καὶ ζωογονοῦν ὅλη τὴν κτίση.

2. Ξεδιψᾶ

Ἐπιπλέον οἱ οὐράνιοι «ποταμοὶ» τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ξεδιψοῦν τὴν ψυχὴ κάθε πιστοῦ. Ὁ κόσμος στὴν ἐποχή μας διψᾶ γιὰ βαθιὰ εἰρήνη, ἀληθινὴ χαρά, ἀθανασία. Διψᾶ γιὰ κάτι ἀνώτερο, οὐράνιο, αἰώνιο. Χωρὶς ὅμως νὰ τὸ ἀντιλαμβάνεται, προσπαθεῖ νὰ χορτάσει τὴ δίψα του στὸ βοῦρκο τῆς ἁμαρτίας καὶ τελικὰ ἀποκομίζει ἀσθένειες καὶ θάνατο. Ὅπως τὸ σῶμα τοῦ ἀνθρώπου δὲν μπορεῖ νὰ ξεδιψάσει ἀπὸ μιὰ ζωγραφισμένη πηγή, ἔτσι καὶ ἡ ψυχή του δὲν μπορεῖ νὰ ξεδιψάσει ἀπὸ τὶς λάσπες τῆς γῆς.

Ὁ Κύριος τὸ τόνισε ξεκάθαρα: Τὸ «νερὸ» ποὺ ξεδιψᾶ τὸν ἄνθρωπο εἶναι τὸ Ἅγιον Πνεῦμα. Χωρὶς Αὐτὸ ἡ ψυχὴ μοιάζει μὲ ἔρημο. Δὲν εὐδοκιμεῖ τίποτε σ᾿ αὐτήν. Ὅλα εἶναι μαραμένα, ἀσθενικὰ καὶ ἄκαρπα. Ὅταν ὅμως οἱ «ποταμοί» του ποτίσουν τὸν ἄνθρωπο, τότε νιώθει πλήρης, εἰρηνικὸς καὶ χαρούμενος. Δὲν τοῦ λείπει τίποτε. Γεμίζει ἡ ψυχή του μὲ τὰ θαυμάσια ἄνθη τῆς ἀρετῆς καὶ τοὺς καρποὺς τῆς πίστεως.

3. Ἀναβλύζει

Κάθε πιστὸς ὅμως, ποὺ φέρει μέσα του τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, γίνεται ὁ ἴδιος πηγὴ «ζῶντος ὕδατος» γιὰ τοὺς συναν­θρώπους του. Τὸ βλέπουμε στὴ ζωὴ τῶν Ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας μας. Πόσοι ἄνθρωποι συνέρρεαν γιὰ νὰ ἀκούσουν τὰ φλογερὰ κηρύγματα τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου στὴν Κωνσταντινούπολη! Πόσος κόσμος ἀπὸ κάθε γωνιὰ τοῦ πλανήτη σπεύδει στὸν ἅγιο Νεκτάριο νὰ πεῖ τὸν πόνο του, νὰ δροσίσει τὴν ψυχή του! Πόσοι ἔτρεχαν νὰ συναντήσουν τὸν ἅγιο Παΐσιο γιὰ νὰ ξεδιψάσουν κοντά του ἀπὸ τὴ Χάρι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος! Ἕνας κρυστάλλινος «ποταμὸς» πηγάζει μέσα ἀπὸ κάθε Ἅγιο. Ὄχι ποταμός· «ποταμοί»! «Ποταμοὶ ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ρεύσουσιν ὕδατος ζῶντος», εἶπε ὁ Κύριος γιὰ νὰ ἐκφράσει τὴ δύναμη, μὲ τὴν ὁποία τὸ Ἅγιον Πνεῦμα ἀναβλύζει μέσα ἀπὸ κάθε Ἅγιο.

Ἀλλὰ καὶ μέσα ἀπὸ κάθε πιστὸ Χριστιανό, μέσα κι ἀπὸ τὸν καθένα μας· ὅταν μὲ τὴ ζωή μας ἑλκύουμε τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, γίνονται πνευματικοὶ οἱ λόγοι καὶ οἱ πράξεις μας. Οἱ «ποταμοὶ» τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ὑπερ­εκχειλίζουν τότε μέσα μας, ἀρδεύουν ὅσους μᾶς περιβάλλουν, παρηγοροῦν τοὺς πονεμένους, ἐνισχύουν τοὺς καταβεβλημένους, σκορποῦν τὴν ἐλπίδα, ξεδιψοῦν τοὺς ἀνθρώπους καὶ τοὺς ὁδηγοῦν στὴ σωτηρία.

Δύο χιλιάδες χρόνια τώρα οἱ «ποταμοὶ» τοῦ Ἁγίου Πνεύματος δὲν ἔ­χουν στερέψει. Ἐξακολουθοῦν νὰ ρέ­ουν μέσα στὴν ἁγία μας Ἐκκλησία. Πρὸς τὴν καθαρὴ αὐτὴ πηγὴ ἂς στρέψουμε τὶς ψυχές μας γιὰ νὰ πο­τι­σθοῦμε μὲ τὰ νάματα τοῦ Ἁγίου Πνεύ­ματος, νὰ ζωογονηθεῖ καὶ νὰ ξεδι­ψάσει ἡ ψυχή μας. Καὶ τότε ὁ καθένας μας θὰ γίνει πηγὴ ποὺ θὰ δροσίζει τὸ περιβάλλον του καὶ θὰ δοξάζει τὸ ἅγιο ὄνομα τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ μας.

Ἀποστολικὸ Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 4 Ἰουνίου 2023, τῆς Πεντηκοστῆς (Πράξ. β΄ 1-11)

Καὶ ἐν τῷ συμπληροῦσθαι τὴν ἡμέραν τῆς πεντηκοστῆς ἦσαν ἅπαντες ὁμοθυμαδὸν ἐπὶ τὸ αὐτό. 2 καὶ ἐγένετο ἄφνω ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἦχος ὥσπερ φερομένης πνοῆς βιαίας, καὶ ἐπλήρωσεν ὅλον τὸν οἶκον οὗ ἦσαν καθήμενοι· 3 καὶ ὤφθησαν αὐτοῖς διαμεριζόμεναι γλῶσσαι ὡσεὶ πυρός, ἐκάθισέ τε ἐφ᾿ ἕνα ἕκαστον αὐτῶν, 4 καὶ ἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος Ἁγίου, καὶ ἤρξαντο λαλεῖν ἑτέραις γλώσσαις καθὼς τὸ Πνεῦμα ἐδίδου αὐτοῖς ἀποφθέγγεσθαι. 5 Ἦσαν δὲ ἐν Ἱερουσαλὴμ κατοικοῦντες Ἰουδαῖοι, ἄνδρες εὐλαβεῖς ἀπὸ παντὸς ἔθνους τῶν ὑπὸ τὸν οὐρανόν· 6 γενομένης δὲ τῆς φωνῆς ταύτης συνῆλθε τὸ πλῆθος καὶ συνεχύθη, ὅτι ἤκουον εἷς ἕκαστος τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ λαλούντων αὐτῶν. 7 ἐξίσταντο δὲ πάντες καὶ ἐθαύμαζον λέγοντες πρὸς ἀλλήλους· οὐκ ἰδοὺ πάντες οὗτοί εἰσιν οἱ λαλοῦντες Γαλιλαῖοι; 8 καὶ πῶς ἡμεῖς ἀκούομεν ἕκαστος τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ ἡμῶν ἐν ᾗ ἐγεννήθημεν, 9 Πάρθοι καὶ Μῆδοι καὶ Ἐλαμῖται, καὶ οἱ κατοικοῦντες τὴν Μεσοποταμίαν, Ἰουδαίαν τε καὶ Καππαδοκίαν, Πόντον καὶ τὴν Ἀσίαν, 10 Φρυγίαν τε καὶ Παμφυλίαν, Αἴγυπτον καὶ τὰ μέρη τῆς Λιβύης τῆς κατὰ Κυρήνην, καὶ οἱ ἐπιδημοῦντες Ρωμαῖοι, Ἰουδαῖοί τε καὶ προσήλυτοι, 11 Κρῆτες καὶ Ἄραβες, ἀκούομεν λαλούντων αὐτῶν ταῖς ἡμετέραις γλώσσαις τὰ μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ;

ΕΡΜΗΝΕΙΑ Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ

Τό πρωί τῆς ἡμέρας τῆς Πεντηκοστῆς (καθώς ὁλοκλη­ρω­νόταν ἡ ἡμέρα αὐτή ἡ ὁποία ἄρχισε ἀπό τό ἀπό­γευ­μα τῆς παραμονῆς της) ὅλοι οἱ πιστοί μέ μιά καρδιά ἦταν συ­ναγμέ­νοι στό ἴδιο μέρος. 2 Καί ξαφνικά, χωρίς νά τό περιμένει κανείς, ἦλθε ἀπό τόν οὐρανό μιά βοή σάν φύσημα σφοδροῦ ἀνέ­­­­μου, πού κινεῖται μέ ὁρμή καί βιαιότητα. Καί ἡ βο­­ή αὐ­τή γέμισε ὅλο τό σπίτι ὅπου κάθονταν οἱ ἀπό­στο­λοι καί ὅλοι οἱ μαθητές. 3 Καί εἶδαν μέ τά μάτια τους νά διαμοιράζονται σ’ αὐ­τούς γλῶσσες σάν τίς φλόγες τῆς φωτιᾶς, καί στόν καθένα ἀπ’ αὐτούς κάθισε ἀπό μία γλώσσα. 4 Ὅλοι τους τότε πλημμύρισαν ἐσωτερικά μέ Πνεῦμα Ἅγι­ον, κι ἄρχισαν νά μιλοῦν ξένες γλῶσσες, ὅπως τό Πνεῦ­μα τούς ἐνέπνεε καί τούς ἔδινε τήν ἱκανότητα νά μιλοῦν καί νά λένε θεϊκά καί οὐράνια λόγια καί δι­δα­σκαλίες ὑ­ψηλές καί θεόπνευστες. 5 Στήν Ἱερουσαλήμ ὑπῆρχαν τότε Ἰου­­­δαῖοι ἀπ’ ὅλα τά μέ­ρη τοῦ κόσμου καί ἀπ’ ὅλα τά ἔθνη πού βρίσκονται κάτω ἀπό τόν οὐ­ρα­νό. Αὐτοί εἶχαν ἐγκατασταθεῖ ἐκεῖ μόνιμα, ἦταν εὐλαβεῖς καί σέβονταν τόν Θεό. 6 Ὅταν λοιπόν ἔγινε ἡ βοή αὐτή τοῦ ἀνέμου, συγκεντρώ­θηκε πλῆθος ἀπ’ αὐτούς κι ὅλοι κυριεύθηκαν ἀπό σύγχυση καί κατάπληξη· διότι ὁ καθένας τους ἄκουγε τούς μαθητές τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ νά μιλοῦν στή δική του γλώσσα. 7 Ἔμεναν ὅλοι ἐκστατικοί καί μέ θαυμασμό ἔλεγαν ὁ ἕνας στόν ἄλλο: Μά, ὅλοι αὐτοί πού μιλοῦν δέν εἶναι Γα­λι­λαῖοι; 8 Πῶς λοιπόν ἐμεῖς τούς ἀκοῦμε ὁ καθένας μας νά μι­λοῦν στή δική μας μητρική γλώσ­σα, τήν ὁποία μάθαμε καί μιλοῦμε ἀπό τό­τε πού γεννηθήκαμε; 9 Ὅσοι εἴμαστε Πάρθοι καί Μῆδοι καί Ἐλαμίτες, κι ὅσοι κατοικοῦμε στή Μεσοποταμία καί στήν Ἰουδαία καί στήν Καππαδοκία, στόν Πόντο καί στή Μικρά Ἀσία, 10 στή Φρυγία καί στήν Παμφυλία, στήν Αἴγυπτο καί στά μέρη τῆς Λιβύης πού εἶναι κοντά στήν Κυρήνη, καί οἱ Ρωμαῖοι πού διαμένουμε ἐδῶ, τόσο αὐτοί πού λόγῳ τῆς καταγωγῆς μας εἴμαστε Ἰουδαῖοι, ὅσο καί οἱ ἐθνικοί πού προσελκυσθήκαμε στήν ἰουδαϊκή πίστη καί γίναμε προσήλυτοι, 11 καθώς καί ὅσοι καταγόμαστε ἀπό τήν Κρήτη καί οἱ Ἄραβες, ὅλοι ἐμεῖς πού καταγόμαστε ἀπό τά διάφορα αὐτά μέρη πῶς συμβαίνει νά ἀκοῦμε αὐτούς νά μιλοῦν καί νά διακηρύττουν στίς γλῶσσες μας τά μεγάλα καί θαυμαστά ἔργα τοῦ Θεοῦ;