Σκέψεις στην Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή!
Υπό του Πανοσιολογιωτάτου Αρχιμ.Κωνσταντίνου Γαλούνη.
Η Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή
«Το στάδιον των αρετών, ηνέωκτα, οι
βουλόμενοι αθλήσαι εισέλθετε…»
Με αυτό το προσκλητήριο σάλπισμα θα μας παροτρύνη και πάλι η Αγία μας Εκκλησία να αναλάβουμε εντονώτερο τον πνευματικό αγώνα για την σωτηρία των ψυχών μας.
Η περίοδος της Μ. Τεσσαρακοστής είναι για όλους μας μια μοναδική ευκαιρία πνευματικών επιδόσεων για κάθαρση ψυχής, και για έξαρση της καρδίας για θεία ενόραση και οικοδομητικό αυτοέλεγχο.
Οι ωραίες και κατανυκτικές ακολουθίες, τα διδακτικώτατα αναγνώσματα, οι ψυχωφελέστατοι ύμνοι, η αγία Νηστεία, μας ανάγουν προς το θείο πάθος με μια προδιάθεση να υπαντήσωμε την Αγίαν Ανάστασι με εσωτερική ανακαίνιση λουσμένοι στο φως της Χάριτος.
Την Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή την χαρακτήρισαν και ως «Δώρο εξ ουρανού» γιατί μας καλεί σε περισυλλογή και σε μεγαλύτερη απαγκίστρωσι από τα δεσμά της ύλης και μας προσφέρει και ευκαιρίες για την προσφορά μας στον συνάνθρωπο και στην απόλαυση των αγαθών που προσφέρουν η μετάνοια και η συγχώρεση.
Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή αρχίζει με τον Κατανυκτικό Εσπερινό της Κυριακής της Τυρινής και τελειώνει κατά την Παρασκευή προ των Βαΐων. Πρόκειται για σαράντα ημέρες νηστείας, συμμετοχής στη λατρεία, προσευχής και αγαθών έργων.
Ο αριθμός «σαράντα» θεωρείται ιερός και έχει καθοριστεί κατά μίμησι Βιβλικών προτύπων:
ο Μωυσής στο όρος Σινά νήστεψε σαράντα ημέρες προτού συναντήσει τον Θεό, το ίδιο και ο Προφήτης Ηλίας.
Ιδιαιτέρως όμως στη διαμόρφωση του αριθμού αυτού επέδρασε το παράδειγμα του Κυρίου ο οποίος πριν αρχίση την δημόσια δράση Του, νήστεψε «ημέρας τεσσαράκοντα και νύκτας τεσσαράκοντα» (Ματθ. 4, 2).
Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι η αρχαιότερη από τις μεγάλες νηστείες της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας.
Συμμετέχοντας στις ακολουθίες και στην εν γένει λατρεία αυτών των ημερών θα ζήσουμε την κατάνυξη και το μυστικό μεγαλείο της Μεγάλης Σαρακοστής και θα βιώσουμε το μήνυμά της. Και ποιο είναι;
Είναι αυτό που ονομάζουμε «χαρμολύπη» δηλαδή χαρά και λύπη.
Προσέχοντας τις ακολουθίες θα διαπιστώσει ο κάθε πιστός ότι αναδίδουν μια ήρεμη θλίψη, ένα συναίσθημα τόσο από τα απλά πένθιμα, την διάρκεια των ακολουθιών τις «μετάνοιες» των πιστών και τον ιερέα, το αίσθημα της σιωπής. Σιγά-σιγά όμως νοιώθουν οι πιστοί κάτι να μεταβάλλεται μέσα τους, νοιώθουν να προσεγγίζουν ένα άλλο κόσμο. Μια εσωτερική ομορφιά φωτίζει την ψυχή τους, ξαναγεννιέται μέσα τους η χαρά της επιθυμίας για το Θεό και η Σαρακοστή βιώνεται ως η πορεία προς το Πάσχα την «εορτή των εορτών» και την «πανήγυριν των πανηγύρεων».
Είναι σπουδαία περίοδο να βρει ευκαιρία ο πιστός να επιστρέψει και να αφιερωθεί ξανά στην διδασκαλία και τα ιδεώδη του Ευαγγελίου όπου η νηστεία και η προσευχή κορυφώνονται και η αδιαφορία μετατρέπεται σε δραστηριότητες πίστης και καλών έργων, ο Απ. Παύλος γράφει «Ξεχνώ αυτά που είναι πίσω μου και κάνω ότι μπορώ για να φτάσω αυτά που βρίσκονται μπροστά μου. Αγωνίζομαι να τερματίσω και προσβλέπω στο βραβείο της ουράνιας πρόσκλησης του Θεού δια του Ιησού Χριστού» (Προς Φιλιππησίους 3:13).
Ο Ορθόδοξος Χριστιανός διέρχεται δια της στενής και τεθλιμμένης οδού της Μεγάλης Σαρακοστής για να μπορέση να εισέλθη στην παγκόσμια Χαρά της Αναστάσεως του Κυρίου.
Πρέπει να αγωνιστούμε πνευματικά για να έχωμε αποτελέσματα, και για να το πετύχωμε χρειάζονται να ταπεινωθούμε και να στολιστούμε και με τους καρπούς της μετανοίας. Αυτά τα δύο ελκύουν όντως τη χάρη του Θεού, όσες αρετές και καλά έργα να μας περιβάλλουν.
Στο ευαγγέλιο της Κυριακής «Τυροφάγου» ο Ιησούς μας με το άνοιγμα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής μας παρουσιάζει τον αυθεντικό τρόπο ζωής για την νηστεία και περισσότερον για την άσκησι κάθε αρετής χωρίς επίδειξη, αλλά ταπεινά μακριά από τα βλέμματα των ανθρώπων. Το ίδιο ανέφερε και για την ελεημοσύνη.
Τι μεγαλείο μπορεί να κρύβη ένας άνθρωπος. Να προσεύχεται να ζη με εγκράτεια, να καλλιεργεί το εσωτερικό του. Να επισκέπτεται τους ασθενείς να προσφέρη την αγάπην του στον συνάνθρωπο, την παρηγορία στον πονεμένο και την φιλανθρωπία Του στον πτωχόν όπως μας λέγει το ιδιόμελο κ.λπ.
Το ιδιόμελο της Α΄ Κυριακής των Νηστειών μας βοηθά να φτάσωμε στο έλεος της αγάπης του Θεού στα παιδιά του˙«Δεύτε εκκαθάρωμεν εαυτούς, εν ελεημοσύναις και οικτιρμοίς πενήτων μη σαλπίζοντες, μη δημοσιεύοντες, ημών την ευποιΐαν˙ μη επιγνώτω η αριστερά της δεξιάς το έργον˙ μη σκορπίση η κενοδοξία, τον καρπόν της ελεημοσύνης˙ αλλ’ εν κρυπτώ τω τα κρυπτά ειδότι κράξωμεν˙ Πάτερ, άφες τα παραπτώματα ημών, ως φιλάνθρωπος». Αμήν
Ο Απόστολος Παύλος μας καλεί σε μετάνοια. Αν ψάξουμε την ψυχή μας, αναφέρει, θα δούμε ένα σωρό πάθη στην ψυχή μας. Και είναι ευκαιρία τώρα που μπαίνουμε στον στίβο των πνευματικών αρετών, ας πετάξουμε την αδιαφορία και την αμέλεια.
Πρώτα να έχωμε συναίσθηση και φροντίδα για τα δικά μας, αμαρτήματα.
Τα τροπάρια των ιερών ακολουθιών της περιόδου αυτής απευθύνονται προς τον άνθρωπο.
Το κατανυκτικόν τροπάριον του Μεγάλου Κανόνος λέει: ψυχή μου ψυχή μου ανάστα τι καθεύδει»κ.λπ.
Να λοιπόν ο αγώνας της Μεγάλης Τεσσαρακοστής να εκριζωθούν τα αγκάθια και να ανακαλύψουμε τις αδυναμίες μας και να τις καταθέσουμε με πόνο ψυχής στον Σωτήρα Χριστόν.
Όσο είμαστε ενωμένοι με τον Κύριο, δια των Ιερών Μυστηρίων και των θείων εντολών του προχωράμε τον δρόμο των αρετών, με τα μάτια της ψυχής ανοιχτά θα είμαστε πάντα καρποφόρα κλήματα του Θεού και με τη σωστή προετοιμασία μέσα στους Ιερούς Ναούς μας όπως η ψυχή του ανθρώπου ωραιοποείται θα είμαστε έτοιμοι πλέον να υποδεχθούμε τον Νυμφίον Χριστόν.
Ας κλείσουμε με την ωραία προτροπή του Αγ. Αστερίου:
«Όσοι της ευσεβείας τρόφιμοι και μαθηταί του λόγου
αγαπήσατε τον παρόντα καιρόν.
Και την Αγίαν Τεσσαρακοστήν υποδέξασθαι
ως σωφροσύνης διδάσκαλον, αρετής μητέρα
τροφόν των υιών του Θεού,
παιδαγωγών ατάκτων
και γαλήνη ψυχών».
Αρχ/του Κωνσταντίνου Γαλούνη
Μεταπτυχιακός Α.Π.Θ. και Κ.Π.Α.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου