Κυριακὴ ΙΒ΄ Ματθαίου – Εὐαγγελικὸ καί Ἀποστολικὸ(Κατάθεσις τμίας Ζώνης τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου) Ἀνάγνωσμα Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 31 Αὐγούστου 2025

 

Ευαγγελικό Ανάγνωσμα: Ματθ. ιθ΄ 16-26

¹⁶ Καὶ ἰδοὺ εἷς προσελθὼν εἶπεν αὐτῷ· Διδάσκαλε ἀγαθέ, τί ἀγαθὸν ποιήσω ἵνα ἔχω ζωὴν αἰώνιον; ¹⁷ ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ· Τί με λέγεις ἀγαθόν; οὐδεὶς ἀγαθὸς εἰ μὴ εἷς ὁ Θεὸς. εἰ δὲ θέλεις εἰσελθεῖν εἰς τὴν ζωὴν, τήρησον τὰς ἐντολάς. ¹⁸ λέγει αὐτῷ· Ποίας; ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπε· Τὸ οὐ φονεύσεις, οὐ μοιχεύσεις, οὐ κλέψεις, οὐ ψευδομαρτυρήσεις, ¹⁹ τίμα τὸν πατέρα καὶ τὴν μητέρα, καί, ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν. ²⁰ λέγει αὐτῷ ὁ νεανίσκος· Πάντα ταῦτα ἐφυλαξάμην ἐκ νεότητός μου· τί ἔτι ὑστερῶ; ²¹ ἔφη αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Εἰ θέλεις τέλειος εἶναι, ὕπαγε πώλησόν σου τὰ ὑπάρχοντα καὶ δὸς πτωχοῖς, καὶ ἕξεις θησαυρὸν ἐν οὐρανῷ, καὶ δεῦρο ἀκολούθει μοι. ²² ἀκούσας δὲ ὁ νεανίσκος τὸν λόγον ἀπῆλθε λυπούμενος· ἦν γὰρ ἔχων κτήματα πολλά. ²³ Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπε τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ· Ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι δυσκόλως πλούσιος εἰσελεύσεται εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν. ²⁴ πάλιν δὲ λέγω ὑμῖν, εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διὰ τρυπήματος ῥαφίδος διελθεῖν ἢ πλούσιον εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσελθεῖν. ²⁵ ἀκούσαντες δὲ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ἐξεπλήσσοντο σφόδρα λέγοντες· Τίς ἄρα δύναται σωθῆναι; ²⁶ ἐμβλέψας δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· Παρὰ ἀνθρώποις τοῦτο ἀδύνατόν ἐστι, παρὰ δὲ Θεῷ πάντα δυνατά ἐστι.

Νεοελληνική Απόδοση

¹⁶ Και ιδού ένας προσήλθε εις αυτόν και του είπε· “διδάσκαλε αγαθέ, τι αγαθόν πρέπει να κάμω, δια να έχω ζωήν αιώνιον;” ¹⁷ Ο δε Ιησούς του είπε· “τι με λέγεις αγαθόν, αφού με νομίζεις απλούν άνθρωπον; Κανείς δεν είναι απόλυτα αγαθός, ει μη μόνον ένας, ο Θεός. Εάν δε θέλης να εισέλθης εις την αιώνιον ζωήν, τήρησε τας εντολάς”. ¹⁸ Λεγει εις αυτόν· “ποίας;” Ο δε Ιησούς του είπε·“τας γνωστάς, δηλαδή το να μη φονεύσης, να μη μοιχεύσης, να μη κλέψης, να μη ψευδομαρτυρήσης, ¹⁹ τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα σου. Και να αγαπήσης τον πλησίον σου, όπως τον ευατόν σου”. ²⁰ Λεγει εις αυτόν ο νέος με κάποιαν προχειρότητα· “όλα αυτά τα έχω τηρήσει από την νεανική μου ηλικίαν· τι μου λείπει ακόμη δια να γίνω άξιος της βασιλείας των ουρανών;” ²¹ Είπε εις αυτόν ο Ιησούς· “Εάν θέλης να είσαι τέλειος, πήγαινε, πώλησε τα υπάρχοντά σου, μοίρασέ τα στους πτωχούς και θα αποκτήσης θησαυρόν στον ουρανόν, και έλα ακολούθησέ με”. ²² Αλλ’ όταν ο νέος ήκουσε αυτόν τον λόγον, έφυγε λυπημένος, διότι είχε πολλά κτήματα και η καρδιά του ήταν κολλημένη εις αυτά. ²³ Ο δε Ιησούς είπε στους μαθητάς του· “αληθινά σας λέγω ότι πολύ δύσκολα θα εισέλθη πλούσιος εις την βασιλείαν των ουρανών. ²⁴ Και πάλιν σας λέγω, είναι ευκολώτερον να περάση γκαμήλα από την τρύπα που ανοίγει η βελόνι, παρά πλούσιος να εισέλθη εις την βασιλείαν του Θεού”. ²⁵ Οταν άκουσαν οι μαθηταί τα λόγια αυτά, έπεσαν εις μεγάλην έκπληξιν και με κάποια αποκαρδίωσιν είπαν· “ποιός τάχα ημπορεί να σωθή;” ²⁶ Ο δε Ιησούς τους εκύτταξε κατάματα και είπεν· “η σωτηρία είναι δια τους ανθρώπους έργον αδύνατον, αλλά στον Θεόν όλα είναι δυνατά, άρα και η σωτηρία των πλουσίων, όπως και όλων εκείνων οι οποίοι κατά κάποιον τρόπον ανακατεύονται με χρήματα και κτήματα. Αρκεί να έχουν την διάθεσιν της αυταπαρνήσεως και θυσίας”.

***************************************************

ΣΚΕΨΕΙΣ – ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ – ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

1. Ὁ δρόμος τῶν ἐντολῶν

Ὁπλούσιος νέος τοῦ σημερινοῦ ἱεροῦ Εὐαγγελίου εἶχε ἀγαθὸ πόθο, ἀνώτερη προσδοκία· ποθοῦσε τὴν αἰ­ώνια ζωή. Πλησίασε ἔτσι τὸν Κύριο καὶ Τὸν ρώτησε τί ἔπρεπε νὰ κάνει γιὰ νὰ τὴν κερδίσει. Ὁ Ἰησοῦς τότε τοῦ ἀποκρίθηκε ἁπλὰ καὶ μὲ σαφήνεια: «εἰ θέλεις εἰσελ­θεῖν εἰς τὴν ζωήν, τήρησον τὰς ἐντολάς». Ἂν θέλεις νὰ εἰσέλθεις στὴν αἰώνια ζωή, φύλασσε τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ. Ἀπὸ τὴν ἀ­πόκριση αὐτὴ τοῦ Κυρίου φαίνεται ἡ ἀξία τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴ σωτηρία μας.

Οἱ ἐντολὲς μᾶς φανερώνουν ποιός εἶναι καὶ πῶς ἐνεργεῖ ὁ Θεός. Γιὰ παράδει­γμα, μᾶς ζητεῖ νὰ εἴμαστε ἐλεήμονες, διότι Ἐκεῖνος εἶναι ἐλεήμων. Μᾶς καλεῖ νὰ ἀγαποῦμε, διότι ὁ Ἴδιος εἶναι ἡ Ἀγάπη. «Ἐν ταῖς ἐντολαῖς σου ἀδολεσχήσω καὶ κατανοήσω τὰς ὁδούς σου» (Ψαλ. ριη΄ [118] 15), ἐπισημαίνει ὁ ἱερὸς Ψαλμωδός. Θὰ ἐντρυφήσω στὶς ἐντολές σου κι ἔτσι θὰ κατανοήσω τοὺς δρόμους σου, τὶς ἐνέργειές σου. Ὁ Θεός, θὰ λέγαμε, εἶναι κρυμμένος μέσα στὶς ἐντολές του. Ἔτσι Τὸν γνωρίζουμε.

Ἀλλὰ δὲν Τὸν προσεγγίζουμε μόνο θεωρητικά, μὲ τὴ σκέψη. Διὰ τῶν ἐντολῶν του ἀποκαλύπτεται στὴν καρδιά μας ὁ Θεός· ἑνώνεται μαζί μας. Ἡ τήρηση τῶν ἐντολῶν μᾶς ὁδηγεῖ στὴν ἕνωση μαζί Του, τονίζει ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής: «Αὐτὸς ποὺ ἀποδέχθηκε καὶ ἐφάρμοσε κάποια ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ, ἔλαβε μὲ μυστικὸ τρόπο καὶ ἔχει μέσα του τὴν Ἁγία Τριάδα» (ΕΠΕ 14, 542). Ἑπομένως οἱ θεῖες ἐντολὲς μᾶς φανερώνουν ποιός εἶναι ὁ Θεὸς καὶ μᾶς δείχνουν τὸν δρόμο γιὰ νὰ ὁδηγηθοῦμε μὲ ἀσφάλεια σ᾿ Ἐκεῖνον.

2. Ἡ σωτήρια αὐτογνωσία

Ὁ πλούσιος νέος τῆς εὐαγγελικῆς περικοπῆς ἀποκρίθηκε μὲ κάποια παρρησία καὶ κρυφὴ ἴσως καύχηση στὸν Κύριο: «πάντα ταῦτα ἐφυλαξάμην ἐκ νεότητός μου· τί ἔτι ὑστερῶ;» Δηλαδή, ὅλα αὐτὰ ποὺ διδάσκει ὁ μωσαϊκὸς Νόμος, τὰ φύλαξα ἀπὸ τότε ποὺ ἤμουν νέος. Τίποτε δὲν ἔχω παραλείψει. Τί μοῦ λείπει ἀκόμη;

Εἶχε τὴ συνείδηση ὅτι ἦταν ἀκριβὴς τηρητὴς τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ. Συνέβαινε ὅμως πραγματικὰ αὐτό; Πῶς ἦταν δυνατὸν νὰ ἐφαρμόζει τὸν θεῖο Νόμο καὶ μάλιστα τὴν ἐντολὴ τῆς ἀγάπης, ποὺ ἀποτελοῦσε τὴν περίληψη ὅλων τῶν ὑπολοίπων, ὅταν κρατοῦσε γιὰ τὸν ἑαυτό του τὴ μεγάλη περιουσία του καὶ ἀδιαφοροῦσε γιὰ τοὺς φτωχοὺς συνανθρώπους του; Ἐφάρμοζε ἴσως κάποιες διατάξεις τοῦ Νόμου τυπικά, ὄχι ὅμως στὴν οὐσία τους. Δὲν εἶχε τελικὰ ἀληθινὴ γνώση τοῦ ἑαυτοῦ του.

Αὐτὸς ὁ κίνδυνος ἐλλοχεύει καὶ γιὰ ἐμᾶς. Ἰδιαιτέρως οἱ ἄνθρωποι τῆς Ἐκκλησίας εὔκολα μποροῦμε νὰ ξεγελασθοῦμε ἀπὸ τὴν τυπικὴ τήρηση κάποιων ἐντολῶν, χωρὶς νὰ κατανοοῦμε ὅτι χάνουμε τὴν οὐσία τους ἢ ὅτι παραβλέπουμε ἄλλες. Ἴσως μάλιστα νὰ ὑπάρχει μέσα μας κρυφὸ τὸ ἐρώτημα τοῦ πλούσιου νέου· «τί ἔτι ὑστερῶ;»

Εἶναι πολὺ σημαντικὴ ἡ ἀπλανὴς γνώση τοῦ ἑαυτοῦ μας, ἡ αὐτογνωσία, ὅπως ὀνομάζεται, τὸ «γνῶθι σαυτόν», κατὰ τοὺς ἀρχαίους φιλοσόφους. Τότε βλέπουμε τὶς ἐλλείψεις, τὰ λάθη, τὶς ἁμαρτίες μας. Κατανοοῦμε τὴ μικρότητά μας, ταπεινωνόμαστε καὶ ζητοῦμε τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Τότε γνωρίζουμε ποιό πάθος συγκεκριμένα καλούμαστε ν᾿ ἀντιμετωπίσουμε γιὰ νὰ πλησιάσουμε τὸν Κύριο καὶ νὰ ζήσουμε σύμφωνα μὲ τὸ θέλημά του, ὄχι τυπικά, ἀλλὰ οὐσιαστικά.

3. Μὲ τὴ συνέργεια τῆς Χάριτος

Ὁ Κύριος Ἰησοῦς φανέρωσε τὸ κρυφὸ πάθος ποὺ εἶχε ὁ πλούσιος νέος, χωρὶς νὰ τὸ συνειδητοποιεῖ. Τὸν προέτρεψε δὲ νὰ πουλήσει τὰ ὑπάρχοντά του, νὰ μοιράσει τὰ χρήματά του στοὺς φτωχοὺς καὶ νὰ Τὸν ἀκολουθήσει κατόπιν ὡς μαθητής του. Ὁ νέος ὡστόσο, ἐπειδὴ ἦταν αἰχμαλωτισμένος στὴ μεγάλη περιουσία του, λυπήθηκε πολὺ καὶ ἀπομακρύνθηκε τελικὰ ἀπὸ τὸν Κύριο. Μὲ τὴν ἀφορμὴ αὐτὴ ὁ Χριστὸς εἶπε στοὺς Μαθητές του ὅτι πολὺ δύσκολα θὰ εἰσέλθει κάποιος πλούσιος στὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Μὲ ἀπορία τότε ἐκεῖνοι Τὸν ρώτησαν: «ποιός λοιπὸν μπορεῖ νὰ σωθεῖ;» Ὁ δὲ Κύριος τοὺς ἀποκρίθηκε: «παρὰ ἀνθρώποις τοῦτο ἀδύνατόν ἐστι, παρὰ δὲ Θεῷ πάντα δυνατά ἐστι». Δηλαδή, στοὺς ἀνθρώπους αὐτὸ εἶναι ἀδύνατον. Στὸν Θεὸ ὅμως ὅλα εἶναι δυνατά.

Ἴσως, ἐξετάζοντας τὸν ἑαυτό μας, νὰ διακρίνουμε πάθη στὴν ψυχή μας, ποὺ γιὰ πολλὰ χρόνια μᾶς ταλαιπωροῦν καὶ νιώθουμε ἀδύναμοι νὰ τὰ ξεπεράσουμε. Ἂς ἀγωνιζόμαστε, χωρὶς νὰ χάνουμε τὴν ἐλπίδα μας. Αὐτὸ ποὺ μὲ τὶς δικές μας δυνάμεις φαίνεται ἀδύνατον, εἶναι κατορθωτὸ μὲ τὴ Χάρι τοῦ Θεοῦ. Μὲ τὴ δική του βοήθεια ἀλλάζει ὁ ἄνθρωπος. Ὁ ἄλλοτε πλεονέκτης γίνεται ἐλεήμων, ὁ θυμώδης πράος, ὁ ἀνήθικος καθαρός, ὁ ἐμπαθὴς ἐλεύθερος. Στὸν παντοδύναμο Θεὸ ὅλα εἶναι δυνατά. Ἀρκεῖ νὰ παραδώσουμε σ᾿ Ἐκεῖνον τὸν ἑαυτό μας, χωρὶς ἐπιφυλάξεις καὶ κρατούμενα, καὶ νὰ Τοῦ ζητήσουμε ταπεινὰ νὰ μᾶς ἀλλάξει, νὰ μᾶς ἐλευθερώσει, νὰ μᾶς ἀνακαινίσει μὲ τὴ Χάρι του καὶ νὰ μᾶς χαρίσει τὴν αἰώνια ζωὴ κοντά Του.

                           ***************************************************

 

Ἀποστολικὸ Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 31 Αὐγούστου 2025, Κατάθεσις τμίας Ζώνης τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου (Ἑβρ. θ΄ 1-7)

Εἶχε μὲν οὖν καὶ ἡ πρώτη σκηνὴ δικαιώματα λατρείας τό τε Ἅγιον κοσμικόν. 2 σκηνὴ γὰρ κατεσκευάσθη ἡ πρώτη, ἐν ᾗ ἥ τε λυχνία καὶ ἡ τράπεζα καὶ ἡ πρόθεσις τῶν ἄρτων, ἥτις λέγεται Ἅγια. 3 μετὰ δὲ τὸ δεύτερον καταπέτασμα σκηνὴ ἡ λεγομένη Ἅγια Ἁγίων, 4 χρυσοῦν ἔχουσα θυμιατήριον καὶ τὴν κιβωτὸν τῆς διαθήκης περικεκαλυμμένην πάντοθεν χρυσίῳ, ἐν ᾗ στάμνος χρυσῆ ἔχουσα τὸ μάννα καὶ ἡ ράβδος Ἀαρὼν ἡ βλαστήσασα καὶ αἱ πλάκες τῆς διαθήκης, 5 ὑπεράνω δὲ αὐτῆς Χερουβὶμ δόξης κατασκιάζοντα τὸ ἱλαστήριον· περὶ ὧν οὐκ ἔστι νῦν λέγειν κατὰ μέρος. 6 Τούτων δὲ οὕτω κατεσκευασμένων εἰς μὲν τὴν πρώτην σκηνὴν διὰ παντὸς εἰσίασιν οἱ ἱερεῖς τὰς λατρείας ἐπιτελοῦντες, 7 εἰς δὲ τὴν δευτέραν ἅπαξ τοῦ ἐνιαυτοῦ μόνος ὁ ἀρχιερεύς, οὐ χωρὶς αἵματος, ὃ προσφέρει ὑπὲρ ἑαυτοῦ καὶ τῶν τοῦ λαοῦ ἀγνοημάτων.

ΕΡΜΗΝΕΙΑ Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ

Ας βγάλουμε τώρα κάποιο συμπέρασμα γιά ὅσα εἴπαμε σχετικά μέ τήν ἱερωσύνη τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, κι ἄς τά διασαφηνίσουμε περισσότερο. Εἶχε βέβαια καί ἡ πρώτη Διαθήκη νόμους καί λατρευτικές διατάξεις, καθώς κι ἕνα ἐπίγειο θυσιαστήριο. 2 Κατασκευάστηκε δηλαδή τό πρῶτο διαμέρισμα τῆς σκηνῆς, μέσα στό ὁποῖο ὑπῆρχε ἡ λυχνία καί ἡ τράπεζα τῆς προθέσεως καί οἱ ἄρτοι πού τοποθετοῦνταν πάνω σ’ αὐτήν ὡς προσφορά στό Θεό. Καί τό πρῶτο αὐτό διαμέρισμα τῆς σκηνῆς λεγόταν «Ἅγια». 3 Ἔπειτα, πίσω ἀπό τό δεύτερο καταπέτασμα ἦταν τό μέρος τῆς σκηνῆς πού λεγόταν «Ἅγια Ἁγίων». 4 Στά Ἅγια τῶν Ἁγίων ὑπῆρχε ἕνα χρυσό θυμιατήριο καί ἡ Κιβωτός τῆς Διαθήκης, πού ἦταν γύρω-γύρω καλυμμένη μέ χρυσάφι ἀπ’ ὅλες τίς πλευρές της. Μέσα στήν κιβωτό αὐτή ὑπῆρχε μιά χρυσή στάμνα πού περιεῖχε ἀπό τό περίφημο μάννα, καθώς ἐπίσης καί ἡ ράβδος τοῦ Ἀαρών πού εἶχε βλαστήσει θαυματουργικά, καί οἱ θεοχάρακτες πλάκες τῆς Διαθήκης. 5 Πάνω ἀπό τήν κιβωτό ὑπῆρχαν δύο χρυσά Χερουβίμ ἔνδοξα, πού ἀνάμεσά τους ἐμφανιζόταν καί μιλοῦσε ὁ Θεός. Αὐτά σκέπαζαν μέ τά φτερά τους καί σκίαζαν τό χρυσό κάλυμμα τῆς κιβωτοῦ, πού ὀνομαζόταν ἱλαστήριο. Ἀλλά γιά ὅλα αὐτά δέν εἶναι τώρα καιρός νά μιλήσουμε μέ λεπτομέρειες. 6 Ἔτσι λοιπόν εἶχαν αὐτά σχεδιασθεῖ καί μ’ αὐτόν τόν τρόπο εἶχε κατασκευασθεῖ ἡ σκηνή, ὥστε στό πρῶτο διαμέρισμά της, δηλαδή στά Ἅγια, νά μπαίνουν πάντοτε οἱ ἱερεῖς καί νά τελοῦν τίς ἱεροτελεστίες. 7 Στό δεύτερο ὅμως διαμέρισμα τῆς σκηνῆς, δηλαδή στά Ἅγια τῶν Ἁγίων, ἔμπαινε μία φορά τό χρόνο, τήν ἡμέρα τοῦ ἐξιλασμοῦ, μόνον ὁ ἀρχιερέας. Κι αὐτός δέν ἔμπαινε χωρίς αἷμα, ἀλλά ἔφερνε μαζί του τό αἷμα τῶν ζώων, τό ὁποῖο πρόσφερε ὡς ἐξιλαστήρια θυσία γιά τόν ἑαυτό του καί γιά τίς ἁμαρτίες πού ἀπό ἄγνοια εἶχε διαπράξει ὁ λαός.