Σχόλια στο Ευαγγέλιο της Κυριακής. (Μετάστασις Ιωάννου του Θεολόγου).
Το ανάστημα του Ιωάννη
«Ημείς αγαπώμεν αυτόν, ότι αυτός πρώτος ηγάπησεν ημάς»
Η Εκκλησία μας τιμά σήμερα τον απόστολο και ευαγγελιστή Ιωάννη, τον αγαπημένο και επιστήθιο φίλο του Κυρίου, «τον επιπεσόντα επί τω στήθει του Διδασκάλου» κατά τον Μυστικό Δείπνο. Ο Ιωάννης, στον οποίο απονεμήθηκε και ο τίτλος του Θεολόγου, είναι ο κατ’ εξοχήν ευαγγελιστής της αγάπης του Θεού.
Γι’ αυτό, όπως σημειώνει χαρακτηριστικά ο ιερός υμνογράφος, «πλήρης ών της αγάπης, πλήρης γέγονε και της θεολογίας, δόξη και τιμή και πίστει θεμέλιος υπάρχων της ακραιφνούς ημών πίστεως».
Ο ευαγγελιστής Ιωάννης «πλήρης ων της αγάπης, επληρώθη Πνεύματος Παναγίου», που του απεκάλυψε την Θεανδρικότητα του Κυρίου, ώστε διά του Χριστού ο άνθρωπος να οδηγείται στον Θεό – Πατέρα, την πηγή παντός αγαθού. Η μεγάλη αυτή μορφή, της οποίας την μετάσταση θυμούμαστε σήμερα, προβάλλει πολύ έντονα το απρόσιτο Φως της Ουσίας του Θεού, γι’ αυτό και διαλαλεί ότι «ουδείς πώποτε Θεόν τεθέαται».
Η αγάπη όμως του Θεού που εκδηλώνεται ποικιλοτρόπως βοηθά τον άνθρωπο που την αποδέχεται και ανταποκρίνεται σ’ αυτήν, να αισθανθεί στην ύπαρξη του το μεγαλείο της παρουσίας Του. Η αγάπη του Θεού τελεσιουργείται «εκ Πνεύματος αυτού, ο δέδωκεν ημίν» και είναι το κίνητρο και το κριτήριο της φανέρωσης στον άνθρωπο της «κατ’ εικόνα Θεού» δημιουργίας του. Το Άγιο Πνεύμα φανερώνει στον άνθρωπο την Θεανδρικότητα και Κυριότητα του Ιησού Χριστού.
Σε μια τέτοια προσωπική εμπειρία, ο άνθρωπος βεβαιώνεται για την αγάπη του Θεού στο Πρόσωπο του Χριστού, που «απέσταλκεν ο Θεός εις τον κόσμον, ίνα ζήσωμεν δι αυτού». Η αποδοχή αυτής της αγάπης από τον άνθρωπο λειτουργεί ως θεμελιώδης προϋπόθεση για την γνώση του Θεού. «Ο αγαπών εκ του Θεού γεγέννηται και γινώσκει τον Θεόν, ότι ο Θεός αγάπη εστί». Η οικείωση αυτής της αγάπης καθιστά διάφανη την ύπαρξη του ανθρώπου και γι’ αυτό «πάσαν την ζωήν του παραθέτει Χριστώ τω Θεώ».
Εμπειρία αγάπης
Ο ευαγγελιστής Ιωάννης προβάλλει πάντοτε την αγάπη του Θεού στο Πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Όταν ο άνθρωπος γευτεί μέσα του την εμπειρία της προσφερόμενης αγάπης του Θεού στο Πρόσωπο του Χριστού τότε γίνεται υψιπετής και αυτό αποτελεί ένδειξη πως κοινωνεί με την αγάπη του Θεού και μετέχει της θείας Ζωής Του. Όσο περισσότερο ο άνθρωπος γίνεται δεκτικός της αγάπης του Θεού, τόσο η ύπαρξη του πλημμυρίζει από τα νάματα της αιώνιας ζωής.
Αντίθετα, όταν η προσφερόμενη αγάπη αλλοιώνεται και μεταλλάσσεται, μεταποιείται σε εγωισμό που εκφράζεται με το μίσος για τους αδελφούς. Σ’ αυτή τη διάσταση ο Ιωάννης διαβλέπει την απώλεια του ανθρώπου. «Οίδαμεν ότι μεταβεβήκαμεν εκ του θανάτου εις την ζωήν, ότι αγαπώμεν τους αδελφούς. Ο μη αγαπών τον αδελφόν αυτού μένει εν τω θανάτω», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Απαλλαγή από το φόβο
Ο Ιωάννης βλέπει στη συνέχεια ότι όταν ο άνθρωπος αποδέχεται την κοινωνία της αγάπης του Κυρίου, τοποθετείται στο χώρο της υιοθεσίας του Θεού και απολαμβάνει την πατρική φροντίδα και στοργή που καμιά σχέση δεν έχει με τον φόβο. Ο άνθρωπος όμως που ενεργώντας αχάριστα απορρίπτει την αγάπη του Θεού, αισθάνεται τον φόβο ως κυρίαρχο στοιχείο μέσα του, πρόξενος του οποίου σε καμιά περίπτωση δεν είναι ο Θεός αλλά η αμετανόητη καρδιά του.
Ο αρνούμενος την αγάπη του Κυρίου είναι ο άνθρωπος που φοβάται. Γνωρίζει ότι η αγάπη του Θεού είναι διαρκής, όσο κι αν ο ίδιος την απωθεί και την παραμερίζει. Γεμίζει όμως η ψυχή του από φόβο γιατί ακριβώς αυτή η αγάπη του Θεού που προσφέρεται αδιάκοπα και αδιάλειπτα του υπενθυμίζει τον εγκλωβισμό του στον εγωισμό και αισθάνεται έτσι απομονωμένος, μια αφύσικη σίγουρα και ανεπιθύμητη κατάσταση.
«Η τελεία, όμως, αγάπη έξω βάλλει τον φόβον», γιατί ο άνθρωπος με τη συντριβή και την ταπείνωση είναι πάντοτε ανοικτός και δοσμένος στην αγάπη του Κυρίου παρόλη την αμαρτωλότητά του. Ο φόβος, ιδιαίτερα του σημερινού ανθρώπου, πηγάζει από την υπερβολική εμπιστοσύνη του στον «αυτοδύναμο» εαυτό του, όπως τον αντιλαμβάνεται, που λόγω των διαιρετικών δυνάμεων της αμαρτίας αδυνατεί να έχει βιώματα της αγάπης του Θεού.
Ωστόσο, ένας φόβος που προέρχεται από την αίσθηση της αμαρτίας μπορεί να θεωρηθεί πράγματι σαν «αρχή σοφίας», γιατί ο άνθρωπος όταν δεν εμπιστεύεται απόλυτα τον εαυτό του τότε τον αφήνει να παραδίνεται στην αγάπη του Θεού και να περιλούζεται από το άπειρο έλεός του.
Αγαπητοί αδελφοί, ο Ιωάννης ο Ευαγγελιστής, το μεγάλο αυτό πνευματικό ανάστημα που τιμά σήμερα η Εκκλησία, στέλνει τα πιο ισχυρά και τρανταχτά μηνύματα γύρω από την αγάπη του Θεού, την οποία ο άνθρωπος καλείται να μετουσιώνει σε πράξη καθημερινής ζωής. Στο πέλαγος αυτής της αγάπης, καλούμαστε όλοι ν’ αφήσουμε τον εαυτό μας να αναπαύεται. Μόνο έτσι δεν πρόκειται να καταποντιστούμε μέσα στις τρικυμίες του κόσμου, οι οποίες προβάλλουν απειλητικά σε κάθε μας βήμα. Ο ευαγγελιστής Ιωάννης, με τη ζωή και τη διδασκαλία του, αποτελεί την πιο ασφαλή πυξίδα στον πνευματικό αγώνα που διεξάγουμε. Ας την αφήσουμε να είναι μόνιμος καθοδηγητής μας.
Χριστάκης Ευσταθίου, Θεολόγος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου