...

 Χρυσή Ζαΐρη, Ιστορικός, Μ.Δ.Ε. Διαχείρισης Πολιτιστικής Κληρονομιάς Ο.Π.Α.

Ο Άγιος Σάββας ο Νέος ο εν Καλύμνω.

  

Ο Άγιος Σάββας (1862-1948), ο θεοφιλέστατος πατήρ Σάββας ο εν Καλύμνω, υπήρξε ένας ακόμη Άγιος του αιώνα μας, ιδιαίτερα θαυματουργός, που άφησε πίσω του μία σπουδαία παρακαταθήκη για τους ευλαβείς Χριστιανούς. Ο αοίδιμος ιερομόναχος Σάββας διετέλεσε εφημέριος της Γυναικείας Ιεράς Μονής Αγίων Πάντων Καλύμνου, και πνευματικός πατέρας επί εικοσι δύο έτη των Καλυμνίων, με πανθομολογούμενη ανεπίληπτη και θεάρεστη βιοτή. Η παρουσία του επεκτάθηκε ευρέως όχι μόνο εντός των ελληνικών γεωγραφικών συνόρων αλλά και στην έρημο του Χοζεβά όπου ασκήτεψε για πολλά έτη. Υπήρξε μέγας νηστευτής, εργάτης της αδιάλειπτης προσευχής και εξαίρετος αγιογράφος. Αγκάλιασε και πρόσφερε απλόχερα την εν Χριστώ αγάπη σε φτωχούς, χήρες, ορφανά αλλά και σε όσους επιζητούσαν είτε την εξομολόγηση είτε την οσιακή συντροφιά του.

Ο Άγιος Σάββας αποδεχομένος την κλήση του από την ηλικία των δώδεκα ετών και αρνούμενος το κοσμικό φρόνημα και την επιθυμία της οικογένειάς του να μην την εγκαταλείψει, τήρησε κατά γράμμα τα λόγια του Χριστού: «όστις θέλει οπίσω μου ελθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθείτω μοι» (Ματθ. 16:24). Επί δώδεκα έτη επωμίσθηκε το βάρος της μοναστικής δοκιμασίας στην Σκήτη της Αγίας Άννας ως δόκιμος μοναχός, ενώ ταυτόχρονα ασκήθηκε με ζήλο στο έργο της αγιογραφίας και της βυζαντινής μουσικής. Κατά την παραμονή του στο Άγιον Όρος ήταν υποτακτικός του Γέροντα Ιακώβου στην Καλύβη της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Ο Άγιος Σάββας εγκαταστάθηκε επίσης στην ιστορική Μονή του Χοζεβά κοντά στον Ιορδάνη ποταμό και συγκεκριμένα στην Ιερά Μονή του Αγίου Γεωργίου Χοζεβά. Μετά το πέρας τριών χρόνων ενάρετου βίου κείρεται μοναχός το 1890 μ.Χ. και λίγο αργότερα τό 1894 μ.Χ., ο Ηγούμενος της Μονής Καλλίνικος αποφασίζει να τον στείλει στην Σκήτη της Αγίας Άννης του Αγίου Όρους. Το 1902χειροτονήθηκε Διάκονος από τον Νικόδημο Διοκαισαρείας και έναν χρόνο μετά χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος από τον ίδιο Αρχιερέα. Το 1916 λοιπόν επιστρέφει στην Ελλάδα οριστικά από την έρημο του Χοζεβά και συγκεκριμένα αποφασίζει να μείνει για δύο χρόνια στό νησί της Αποκάλυψης, τη νήσο Πάτμο.

Με την επιστροφή του στην Αθήνα συναντάται με έναν υποτακτικό του Αγίου Νεκταρίου και αποφασίζει να μεταβεί στην Αίγινα. Η εκ Θεού αυτή συγκυρία είχε ως αποτέλεσμα την παραμονή του Αγίου Σάββα στην Αίγινα δίπλα στον Σεβασμιώτατο Πενταπόλεως μέχρι την κοίμηση του τελευταίου. Η συγκαταβίωση με τον Άγιο Νεκτάριο υπήρξε ένα τεράστιο δώρο πνευματικής φύσεως για τον Άγιο Σάββα καθώς συνέβαλε στην πνευματική του πρόοδο. Η παραμονή του στην Ιερά Μονή της Αγίας Τριάδος συνέβαλε στην ωρίμανσή του καθώς διακόνησε τον Αγιο Νεκτάριο και έμαθε από εκείνον τι σημαίνει αυστηρή άσκησις, άκρα ταπείνωσις, αδιάλειπτη προσευχή, απλότητα, στοιχεία που καθαγιάζουν και στρώνουν τον δρόμο που οδηγεί στην σωτηρία. Ο Άγιος Σάββας δεν απομακρύνθηκε ούτε λεπτό από το πλευρό του Αγίου Νεκταρίου καθόλη τη διάρκεια της παραμονής τουστό Αρεταίειο Νοσοκομείο, ενώ ήταν ο πρώτος που έζησε το εξής θαύμα: μετά την κοίμηση του Αγίου Νεκταρίου την ώρα που προσπάθησε να του φορέσει το επιτραχήλιο και το ωμόφορο είδε τον Άγιο να κλίνει ελαφρώς την κεφαλήν του και μετέπειτα το ίδιο το κεφάλι να επανέρχεται στην πρωτυτέρα κατάσταση. Επίσης έγινε μάρτυρας των έκδηλων σημείων της αγιότητός του όταν είδε το μύρο να κυλάει από το μέτωπό του αλλά και τη θεία ευωδία που πλημμύρισε το νοσοκομείο.

Ο Άγιος Σάββας απέδειξε κατά τα χρόνια του οσιακού του βίου πώς τα πάντα γίνονται κατ’ ευδοκίαν Θεού και πως πρέπει να δεχόμαστε τον πόνο, την αρρώστια αλλά και το θάνατο αγόγγυστα και χωρίς θυμό. Ο Άγιος αν και ταλαιπωρημένος σωματικά από χρόνιες ασθένειες βίωνε καθημερινά την θεία Χάρη σε όλη του την ύπαρξη, στην ψυχή με την νοερά προσευχή, και στο σώμα, με τήνυπέρβαση του φόβου του θανάτου. Ποτέ δεν παραπονέθηκε γιάτόν σωματικό πόνο, καθώς δεχόταν απερίφραστα την κάθε ασθένεια ως τρόπο απαλλαγής από τις αμαρτίες μέσω της ταπείνωσης και της συγχωρητικότητας.

Η δύναμη που αντλούσε ήταν σταλμένη από τον Θεό, ως περίτρανη απόδειξη της ορθής του πίστεως. Η υπεράνθρωπη άσκησή του στην ζωή είχε ως αποτέλεσμα την πνευματική του τελείωση, όταν η επί γης πορεία του ολοκληρώθηκε την 7η Απριλίου 1948,με την παράδοση της αγίας του ψυχής στον Κύριο. Όταν ο επιθανάτιος ρόγχος κατέλαβε τον Άγιο με όση δύναμη τού είχε απομείνει ένωσε τα χέρια του, τα ύψωσε και σαν να υποδεχόταν κάποιον άρχισε να λέει: «Ο Κύριος, Ο Κύριος, Ο Κύριος!…». Οι τελευταίες αυτές ιερές φράσεις που εξέρχονταν από τα χείλη του επιβεβαίωναν την θεία μεταφυσική πορεία του. Ο ουρανός πανηγύριζε την άγια μετάστασή του. Ο οικιστής του παραδείσου, ο θαυμάσιος αυτός αγωνιστής της Ορθοδόξου πίστεως καταλάμβανε πλέον μία εξέχουσα θέση στην Ουράνια Βασιλεία. Με ήρεμο πρόσωπο και ιερό ενθουσιασμό έκλεισε τα μάτια του και παρέδωσε την αγία ψυχή του στα χέρια του Θεού.

Η ύπαρξη του ιερού αυτού λειψάνου στο ακριτικό νησί της Καλύμνου αποτελεί τον ανεκτίμητο θείο θησαυρό της Ιεράς Μονής Αγίων Πάντωνγιά την ενίσχυση της θρησκευτικής πίστης όχι μόνο των Καλυμνίων, οι οποίοι πιστεύουν ακράδαντα ότι ο Άγιος Σάββας είναι ο προστάτης τους και μεσίτης τους στον Χριστό, αλλά και για τους απανταχού Ορθοδόξους. Η ασκητική ζωή του Αγίου Σάββα του Νέου του εν Καλύμνω, δικαίως αποτελεί φωτοφόρο λυχνία του Παναγίου Πνεύματος και γι’ αυτό τον λόγο το Οικουμενικό Πατριαρχείο, με Συνοδική Πράξη κατέταξε εις το Αγιολόγιο της Εκκλησίας μας την 7ην Φεβρουαρίου 1992. Να σημειωθεί ότι η μνήμη του εορτάζεται την Ε΄ Κυριακή των Νηστειών. Επίσης η Ιερά Μονή Αγίων Πάντων τιμά την μνήμη του Οσίου Σάββα του Ηγιασμένου στις 5 Δεκεμβρίου, καθώς ο Άγιος Σάββας έφερε το όνομα αυτού.

Ο Άγιος μετά την μετάστασή του στους Ουρανούς, ετέλεσε και εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να τελεί εκατοντάδες θαύματα εντός και εκτός της Ελλάδος. Ο Άγιος Σάββας αποτελεί ένα φωτεινό φάρο πιστότητας, αγάπης, ταπείνωσης και με το παράδειγμά του αποδεικνύει πως διαμέσου της εν Χριστώ ζωής ο κάθε άνθρωπος μπορεί να κερδίσει μία θέση στην Ουράνια Βασιλεία. Σαν πυξίδα η ζωή του μας βοηθάει να μην χάνουμε την αίσθηση του προσανατολισμού μας μέσα στην σημερινή άβυσσο που ζούμε. Η χάρις του Αγίου Σάββα ας επιδράσει στις ζωές όλων μας και σαν φωτοφόρος λυχνία να μας υποδεικνύει τον δρόμο προς τον Χριστό και την Ουράνια Βασιλεία Του. Αμήν.

(Αποσπάσματα από το βιβλίο της Ζαΐρη Ν. Χρυσή, Ο Άγιος Σάββας ο Νέος, ο μέγας θησαυρός της νήσου Καλύμνου, Εκδ. Το Γράμμα, Β΄ Έκδοση, Αθήνα, 2019)