Οι περισσότεροι γονείς συμφωνούν ότι τα όρια είναι σημαντικά, αλλά δυσκολεύονται πραγματικά στο να τα θέσουν και να τα τηρήσουν γιατί:
-Φοβούνται μη «χάσουν» την αγάπη του παιδιού τους.
-Ανησυχούν μην περιορίσουν την ελευθερία έκφρασης και το πνεύμα του.
-Δεν θέλουν να εφαρμόσουν τους κανόνες πειθαρχίας που δέχτηκαν οι ίδιοι ως παιδιά από τους γονείς τους.
-Απουσιάζουν πολλές ώρες από το σπίτι και τις ελάχιστες ώρες που περνούν μαζί τους δεν θέλουν να βάζουν κανόνες πειθαρχίας.
Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να χάνουν τη σταθερότητά τους στο μεγάλωμα του παιδιού και εκείνο να καταλήγει εκτός από ανεξέλεγκτο και συγχυσμένο.
Πότε ξεκινάμε να βάζουμε όρια;
Όσο πιο νωρίς, τόσο το καλύτερο. Οι κανόνες που ορίζουμε βέβαια πρέπει πάντα να είναι ανάλογοι με την ηλικία του παιδιού. Οι ειδικοί μας λένε πως από τον όγδοο κιόλας μήνα οφείλουμε να «δείχνουμε» στο μωρό ότι κάποια πράγματα πρέπει να γίνονται ή να μη γίνονται.
Όταν αρχίσει, για παράδειγμα, το μωρό να μας γρατζουνάει ή να μας τραβάει τα μαλλιά (εξερευνώντας στην ουσία τόσο εμάς όσο και τις κινήσεις του), εμείς οφείλουμε να του δείχνουμε ότι αυτό δεν μας αρέσει. Πώς; Κρατώντας απαλά τα χέρια του και λέγοντας ήρεμα: «Αυτό δεν μου αρέσει, σε παρακαλώ μην το κάνεις». Είναι σίγουρο ότι θα το ξανακάνει και είναι και απόλυτα φυσιολογικό, αλλά εσείς οφείλετε να δείξετε τη δυσαρέσκειά σας, δίχως εκνευρισμό και φωνές. Όσο νωρίτερα διδάξετε στο παιδί σας ποιοι είναι οι κανόνες που ισχύουν στο σπίτι σας (και οι οποίοι ισχύουν για όλους σας), τόσο πιο εύκολα θα τους κατανοήσει και θα τους ακολουθήσει.
Μετά τον πρώτο χρόνο
Σε αυτήν την ηλικία το μωρό θέλει να μαθαίνει, να ακουμπάει, να δοκιμάζει, να εξερευνά τα πάντα. Τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να θέσετε τα πρώτα θεμέλια για τους κανόνες πειθαρχίας που θα το στηρίξουν στο μέλλον. Είναι σημαντικό να είστε απόλυτα συνεπείς και σταθεροί. Κι αυτό θα είναι πολλές φορές δύσκολο, γιατί θα είστε κουρασμένοι, εξαντλημένοι από άλλες υποχρεώσεις και θα πρέπει να επαναλαμβάνετε ξανά και ξανά τα ίδια πράγματα. Και κυρίως δείξτε σταθερότητα. Σε κανένα γονιό δεν αρέσει να ακούει και να βλέπει το παιδί του να κλαίει, όταν όμως βάλει τα χέρια του στα μάτια της κουζίνας ή τρέξει στο δρόμο αφήνοντας το χέρι σας, οφείλετε να του δώσετε να καταλάβει πόσο επικίνδυνο είναι αυτό. Αφήστε το να κλάψει χωρίς να το πάρετε αμέσως αγκαλιά, διαφορετικά θα το μπερδέψετε. Όταν πρόκειται για τη σωματική του ακεραιότητα πρέπει να είστε απόλυτα σαφείς. Με την επιβράβευση για την καλή του συμπεριφορά και το μάλωμα για την κακή θα αρχίσει σιγά σιγά να καταλαβαίνει τη διαφορά του σωστού και του λάθους.
Δεύτερος χρόνος
Ο δεύτερος χρόνος είναι ιδιαίτερα σημαντικός όσον αφορά τη συνέπεια στην τήρηση των κανόνων. Είναι η ηλικία που ξεκινάνε τα πείσματα και τα ξεσπάσματα και πολλές φορές θα απορείτε τι έχει συμβεί με το υπάκουο μωρό που ξέρατε μέχρι χθες. Ψυχραιμία. Θυμηθείτε πως αυτή είναι η ηλικία των πρώτων εκρήξεων. Σε αυτήν την ηλικία είναι σημαντικό να συνεχίσετε να του μιλάτε και να του εξηγείτε τα πρέπει και τα μη, ξανά και ξανά. Θα χρειαστεί αρκετός καιρός και αρκετά ξεσπάσματα και κλάματα μέχρι να καταλάβει και να είναι σε θέση να ελέγξει τα πείσματα και τις εκρήξεις του. Η αγάπη, η υπομονή και η σταθερότητά σας θα το βοηθήσουν. Επίσης, μην ξεχνάτε πόσο σημαντική είναι για το παιδί η επιβράβευση για την καλή συμπεριφορά του. Και βέβαια όσον αφορά εμάς η υπομονή είναι η λέξη-κλειδί. Γι’ αυτό θυμηθείτε::
-Να παίρνετε μερικές βαθιές ανάσες πριν ξεσπάσετε άγρια
-Να θυμάστε πως ότι εσείς είστε οι ενήλικες.
-Να σκέφτεστε ότι η τιμωρία δεν πρέπει να στρέφετε προς το παιδί αλλά προς την πράξη του.
Μετά τον τρίτο χρόνο
Οι βάσεις έχουν μπει, όμως βρίσκεται ακόμη στην ηλικία που δεν είναι εντελώς ξεκάθαρο ποιο είναι το σωστό και ποιο το λάθος, μια και τώρα διανύει τη φάση της αντίδρασης ανακαλύπτοντας ποια είναι τα δικά του και ποια τα δικά σας όρια. Θα ακούσετε πολλές φορές της λέξη «όχι» από το στόμα του. Εσείς δεν έχετε να ακολουθήσετε ό,τι κάνατε μέχρι τώρα (κι αν δεν το κάνατε δεν είναι αργά να το ξεκινήσετε τώρα), αγάπη, υπομονή και σταθερότητα. Το παιδί σας τώρα πρέπει να είναι σε θέση να καταλαβαίνει τι σημαίνει κοινωνική συμπεριφορά και ότι υπάρχουν κανόνες που πρέπει να ακολουθεί. Η «τιμωρία» του σε αυτή τη φάση μπορεί να είναι η απομόνωσή του στο δωμάτιό του (με ανοιχτή πόρτα) μέχρι να το φωνάξετε εσείς. Να είστε σίγουροι ότι σε δύο λεπτά από τη στιγμή που θα το στείλετε θα έχει ξεχάσει γιατί βρίσκεται εκεί και θα παίζει (ακόμη και κλαίγοντας).
Μέχρι την ηλικία των πέντε ετών μπαίνουν οι κανόνες για όλη την υπόλοιπη ζωή του. Τώρα γνωρίζει καλά ποια είναι τα πρέπει και ποιες οι επιπτώσεις των πράξεών του, μπορεί ποια να διακρίνει το σωστό από το λάθος. Σε αυτή την ηλικία εδραιώνονται ο σεβασμός, ο αυτοέλεγχος και η συνέπεια. Το να έχεις όρια σημαίνει πάνω απ’ όλα να σέβεσαι τα όρια του άλλου. Και ένα παιδί που έχει μάθει να τηρεί τα όρια δεν θα επιτρέψει εύκολα να καταπατήσουν τα δικά του.
Ποιος γονιός δεν έχει βρεθεί εκτός εαυτού λόγω της ανυπακοής, της αταξίας ή της ριψοκίνδυνης συμπεριφοράς του παιδιού του; Η πειθαρχία είναι ένα θέμα που απασχολεί τους περισσότερους γονείς. Κάτι βασικό που πρέπει να γνωρίζετε είναι ότι η πειθαρχία δεν επιβάλλεται, μαθαίνεται! Διαβάστε παρακάτω πώς θα καταφέρετε να βάλετε στον "ίσιο δρόμο" το παιδί σας ανάλογα με το στάδιο ανάπτυξής του και να θυμάστε πάντα ότι η συνέπεια όσων λέτε είναι ιδιαίτερα καθοριστική, διαφορετικά το παιδί θα υπονομεύσει τις αρχές και τους κανόνες που θέτετε.
Από 6 έως 8 χρόνων
Η τιμωρία και η αντιμετώπιση των συνεπειών των πράξεων είναι αποτελεσματικές στρατηγικές για να μάθει το παιδί σε αυτή την ηλικιακή ομάδα να πειθαρχεί. Το παιδί σας πρέπει να νιώθει ότι πιστεύετε αυτά που του λέτε. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι δε μπορείτε να του συγχωρήσετε κάποιο σφάλμα ή να του δώσετε μια δεύτερη ευκαιρία, κάνοντάς του σαφές όμως ότι έχετε ενοχληθεί πολύ από τη συμπεριφορά του αλλά κάνετε τα "στραβά μάτια". Ως επί το πλείστον όμως αυτά που λέτε πρέπει να τα εφαρμόζετε. Τέλος, θα πρέπει οι απειλές τιμωρίας να είναι ρεαλιστικές, δηλαδή δε μπορείτε να πείτε στο παιδί σας "δεν πρόκειται να ξαναδείς τηλεόραση ποτέ" γιατί κάτι τέτοιο δε μπορεί να ισχύσει κι αυτομάτως αποδυναμώνει την απειλή σας.
Από 9 έως 12 χρόνων
Σε αυτή την ηλικιακή ομάδα καθώς τα παιδιά ωριμάζουν και ζητούν περισσότερη ανεξαρτησία, οι γονείς θα πρέπει να τους μάθουν να αντιμετωπίζουν τις συνέπειες των πράξεών τους. Για παράδειγμα, εάν το παιδί σας δεν έχει τελειώσει τις εργασίες του για το σχολείο μέχρι την ώρα που έχετε ορίσει ότι πρέπει να πέφτει για ύπνο, θα το αφήσετε να ξενυχτήσει ή θα το βοηθήσετε εσείς; Τίποτα από τα δύο γιατί θα χάσετε την ευκαιρία να πάρει ένα μάθημα ζωής. Εάν δεν έχει ολοκληρώσει τις ασκήσεις του θα πάει την επόμενη μερα στο σχολείο να αντιμετωπίσει τη δασκάλα του κι έναν κακό βαθμό. Είναι λογικό οι γονείς να θέλουν να προστατεύσουν τα παιδιά τους από τα λάθη που μπορεί να κάνουν αλλά σε βάθος χρόνου αφήνοντάς τα να κάνουν λάθη τους δίνουν την ευκαιρία να μαθαίνουν μέσα από αυτά. Κάτι που δεν πρέπει να ξεχνάτε είναι όπως οι κακές συμπεριφορές τιμωρούνται αντίστοιχα θα πρέπει να ανταμείβετε τις καλές. Μην υποτιμάτε τη θετική επίδραση του επαίνου σας. Είναι πιο αποτελεσματικό να επαινούμε τα παιδιά μας για κάτι καλό που έκαναν παρά να τα τιμωρούμε. Και σε αυτή την ηλικία μπορεί να λειτουργήσει θετικά η τιμωρία που θα αναγκάσει το παιδί να σκεφθεί την άσχημη συμπεριφορά του. Θυμηθείτε ότι δεν έχει νόημα να το στείλετε στο δωμάτιό του εφόσον εκεί βρίσκονται τα παιχνίδια του, το κομπιούτερ ή η τηλεόραση.
Από 13 χρόνων και πάνω
Μέχρι τώρα έχετε θέσει τις βάσεις. Το παιδί σας γνωρίζει τι να περιμένει από εσάς στην περίπτωση που έχει κακή συμπεριφορά. Μην τα παρατήσετε τώρα, η πειθαρχία είναι εξίσου σημαντική και για τους εφήβους. Ορίστε τους κανόνες σε σχέση με το διάβασμα, τις επισκέψεις φίλων στο σπίτι σας και τις εξόδους του ώστε να μην υπάρξουν παρεξηγήσεις. Ο έφηβός σας σίγουρα θα παραπονιέται συχνά για τους κανόνες που έχετε θέσει αλλά θα συνειδητοποιήσει ότι εσείς έχετε τον έλεγχο. Εάν ο έφηβός σας σπάσει ένα κανόνα, η αφαίρεση των προνομίων του είναι το καλύτερο σχέδιο δράσης. Θυμηθείτε να δώσετε κάποιον έλεγχο στο παιδί σας πάνω σε συγκεκριμένα πράγματα. Θα το βοηθήσει να σκέφτεται περισσότερο τις αποφάσεις που χρειάζεται να πάρει. Μπορείτε για παράδειγμα να αφήσετε το παιδί σας να αποφασίσει πως θα είναι τα μαλλιά του, τι ρούχα θα φοράει ή ποια θα είναι η διακόσμηση του δωματίου του. Είναι επίσης σημαντικό να επικεντρωθείτε στα θετικά που κάνει και να το επιβραβεύετε συχνά.
Πηγή: Το περιβολάκι της Παναγίας & news
Από 6 έως 8 χρόνων
Η τιμωρία και η αντιμετώπιση των συνεπειών των πράξεων είναι αποτελεσματικές στρατηγικές για να μάθει το παιδί σε αυτή την ηλικιακή ομάδα να πειθαρχεί. Το παιδί σας πρέπει να νιώθει ότι πιστεύετε αυτά που του λέτε. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι δε μπορείτε να του συγχωρήσετε κάποιο σφάλμα ή να του δώσετε μια δεύτερη ευκαιρία, κάνοντάς του σαφές όμως ότι έχετε ενοχληθεί πολύ από τη συμπεριφορά του αλλά κάνετε τα "στραβά μάτια". Ως επί το πλείστον όμως αυτά που λέτε πρέπει να τα εφαρμόζετε. Τέλος, θα πρέπει οι απειλές τιμωρίας να είναι ρεαλιστικές, δηλαδή δε μπορείτε να πείτε στο παιδί σας "δεν πρόκειται να ξαναδείς τηλεόραση ποτέ" γιατί κάτι τέτοιο δε μπορεί να ισχύσει κι αυτομάτως αποδυναμώνει την απειλή σας.
Από 9 έως 12 χρόνων
Σε αυτή την ηλικιακή ομάδα καθώς τα παιδιά ωριμάζουν και ζητούν περισσότερη ανεξαρτησία, οι γονείς θα πρέπει να τους μάθουν να αντιμετωπίζουν τις συνέπειες των πράξεών τους. Για παράδειγμα, εάν το παιδί σας δεν έχει τελειώσει τις εργασίες του για το σχολείο μέχρι την ώρα που έχετε ορίσει ότι πρέπει να πέφτει για ύπνο, θα το αφήσετε να ξενυχτήσει ή θα το βοηθήσετε εσείς; Τίποτα από τα δύο γιατί θα χάσετε την ευκαιρία να πάρει ένα μάθημα ζωής. Εάν δεν έχει ολοκληρώσει τις ασκήσεις του θα πάει την επόμενη μερα στο σχολείο να αντιμετωπίσει τη δασκάλα του κι έναν κακό βαθμό. Είναι λογικό οι γονείς να θέλουν να προστατεύσουν τα παιδιά τους από τα λάθη που μπορεί να κάνουν αλλά σε βάθος χρόνου αφήνοντάς τα να κάνουν λάθη τους δίνουν την ευκαιρία να μαθαίνουν μέσα από αυτά. Κάτι που δεν πρέπει να ξεχνάτε είναι όπως οι κακές συμπεριφορές τιμωρούνται αντίστοιχα θα πρέπει να ανταμείβετε τις καλές. Μην υποτιμάτε τη θετική επίδραση του επαίνου σας. Είναι πιο αποτελεσματικό να επαινούμε τα παιδιά μας για κάτι καλό που έκαναν παρά να τα τιμωρούμε. Και σε αυτή την ηλικία μπορεί να λειτουργήσει θετικά η τιμωρία που θα αναγκάσει το παιδί να σκεφθεί την άσχημη συμπεριφορά του. Θυμηθείτε ότι δεν έχει νόημα να το στείλετε στο δωμάτιό του εφόσον εκεί βρίσκονται τα παιχνίδια του, το κομπιούτερ ή η τηλεόραση.
Από 13 χρόνων και πάνω
Μέχρι τώρα έχετε θέσει τις βάσεις. Το παιδί σας γνωρίζει τι να περιμένει από εσάς στην περίπτωση που έχει κακή συμπεριφορά. Μην τα παρατήσετε τώρα, η πειθαρχία είναι εξίσου σημαντική και για τους εφήβους. Ορίστε τους κανόνες σε σχέση με το διάβασμα, τις επισκέψεις φίλων στο σπίτι σας και τις εξόδους του ώστε να μην υπάρξουν παρεξηγήσεις. Ο έφηβός σας σίγουρα θα παραπονιέται συχνά για τους κανόνες που έχετε θέσει αλλά θα συνειδητοποιήσει ότι εσείς έχετε τον έλεγχο. Εάν ο έφηβός σας σπάσει ένα κανόνα, η αφαίρεση των προνομίων του είναι το καλύτερο σχέδιο δράσης. Θυμηθείτε να δώσετε κάποιον έλεγχο στο παιδί σας πάνω σε συγκεκριμένα πράγματα. Θα το βοηθήσει να σκέφτεται περισσότερο τις αποφάσεις που χρειάζεται να πάρει. Μπορείτε για παράδειγμα να αφήσετε το παιδί σας να αποφασίσει πως θα είναι τα μαλλιά του, τι ρούχα θα φοράει ή ποια θα είναι η διακόσμηση του δωματίου του. Είναι επίσης σημαντικό να επικεντρωθείτε στα θετικά που κάνει και να το επιβραβεύετε συχνά.
Πηγή: Το περιβολάκι της Παναγίας & news
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου